Forum uczestników seminarium i wykładu specjalistycznego psychologia uczenia się wybrane zagadnienia ignatianum

Maciek K. · Gość

1. Mapy Myśli to fenomenalna technika podnosząca poziom wykorzystania mózgu.
Tony Buzan, autor teorii Map Myśli.

2. Lewa półkula odpowiada za...
Możemy więc nazwać ją "techniczną" lub "logiczną".

Prawa półkula odpowiada za...
Możemy więc nazwać ją "twórczą", "artystyczną".

3. W dzieciństwie korzystałeś najpierw z prawej półkuli. Gdy nauczono Cię liczyć i myśleć logicznie, przez jakiś czas używałeś obu półkul. Potem, w wyższych klasach szkoły podstawowej, system wymusił ograniczanie aktywności półkuli twórczej. Notatki musiałeś mieć przejrzyste, pełne i zrozumiałe dla nauczyciela.

Najbardziej popularnym systemem notowania stał się system linearny - linia po linii, z ewentualnym wykorzystaniem wyliczeń czy dopisków.

Linearne notowanie to zapis takiego myślenia, które skupia się na jednym tylko zagadnieniu i linii rozumowania oraz wybiera spośród milionów informacji i powiązań przebiegających przez nas mózg tylko te, które idą tym torem. Jest to próba skupienia się wyłącznie na jednym problemie... co zwykle jest dużym zubożeniem i zawężeniem spojrzenia.

4. Teoria Map Myśli wywraca do góry nogami wszystko, czego nauczyłeś się w szkole o notowaniu.
Tony Buzan chce, abyś z powrotem aktywował swoją prawą półkulę. Zaś sama jego teoria opiera się na dwóch faktach:

- pojemność ludzkiej pamięci i zdolności analityczne mózgu są ogromne, niemal nieograniczone...

- dostęp do pokładów Twojej pamięci umożliwiają słowa klucze, które pojawiają się w pewnym kontekście skojarzeniowym.

5. SŁOWA KLUCZE (i obrazy)
Słowa klucze same w sobie są skojarzeniami. Wywołują one reakcję łańcuchową następnych skojarzeń, która u dorosłego człowieka mogłaby nigdy się nie skończyć.

Jeśli skupisz się na moment na słowie DOM, Twój umysł podrzuci Ci w mikrosekundach niepojętą wręcz liczbę skojarzeń. Wyłapiesz te najbardziej dla Ciebie oczywiste. Mogą to być np.: rodzina, zakupy, lodówka, syn, samochód w garażu... itd.

I co ciekawe, każdy człowiek generuje zupełnie unikatową reakcję łańcuchową w swoim umyśle. W książce "Mapy twoich myśli" Buzan opisał doświadczenie z grupą wyższych urzędników bankowych. Wszyscy w wieku 40-55 lat, wszyscy wywodzący się z podobnych środowisk. Podzielono ich na trzy grupy i poproszono o wypisanie skojarzeń ze słowem "bieg". Okazało się, że większość powstałych w ten sposób skojarzeń była unikalna. Liczba takich samych była znikoma.

Powyższy fakt jest niezwykle istotny, ponieważ oznacza, że nie możesz skutecznie korzystać z cudzych notatek. Każdy notuje w unikalny dla niego sposób.

6. ZALETY MAP MYŚLI:

1) Dają obraz całości. "Radiant Thinking", czyli metoda myślenia wspierana przez Mapy Myśli, nie skupia Cię na danym elemencie, ale na całym zagadnieniu.
2) Znacznie przyspieszają zapamiętywanie i odtwarzanie informacji, ponieważ mapy umysłu odzwierciedlają pracę umysłu i mechanizm zapamiętywania, czego nie czynią notatki linearne.
3) Umysł zapamiętuje słowa klucze i obrazy, nie zaś całe zdania (spróbuj przywołać dokładnie chociaż jedno pełne zdanie z przeczytanej książki – nie przychodzi to łatwo!). Mapy umysłu zawierają kluczowe słowa i kluczowe obrazy, co sprawia, że na jednej kartce można umieścić mnóstwo informacji.
4) Wykorzystują wszystkie funkcje kory mózgowej, zwiększają w ten sposób możliwość zapamiętania i przypomnienia. Uaktywniają wszystkie poziomy mózgu, wprawiają go w stan gotowości.
5) Odzwierciedlają proces twórczy, zachodzący w naszym mózgu, wzmagają naszą kreatywność i umiejętność tworzenia sieci skojarzeń, tym samym zwiększają prawdopodobieństwo przypominania
6) Motywują nas, dodają pewności siebie, gdyż dzięki nim możemy polegać w dużym stopniu na naszej pamięci.
7) Są wykonane na kolorowo, co pozwala wzrokowo zapamiętać bardzo duże partie materiału.

Mapy Myśli nie nakładają ograniczeń. Twój mózg jest najpotężniejszym narzędziem znanym człowiekowi. Problem w tym, żeby go nie ograniczać. "Zwiększanie jego wydajności" jest błędnym określeniem. Nie możesz zwiększyć wydajności mózgu, możesz zwiększyć tylko poziom jego wykorzystania.

Według Buzana, stosując Mapy Myśli oszczędzasz w stosunku do notowania linearnego 50-95% czasu notując i 90% czytając notatki.

7. WADY:

Jednak przy wymienionych wyżej zaletach istnieje jedna podstawowa wada map myśli, polega ona na tym, że notatki mają charakter osobisty. Użyta symbolika, hasła, przenośnie nie wzbudzają podobnych refleksji u różnych osób, stąd ograniczone pole wykorzystania tej techniki.

8. How to do a Mind Map? Jak wykonać Mapę Myśli?

Sporządzając mapę umysłu należy zapisać najpierw w centrum kartki główną ideę a następnie umieszczać nowe, powiązane z nią zasadnicze treści. Zapisywać należy w ten sposób, aby poszczególne hasła rozchodziły się promieniście od centrum - od najogólniejszych do coraz bardziej szczegółowych. Przez skupianie się na kluczowych pomysłach, zapisanych według dobranych przez Ciebie słów, oraz na wyszukiwaniu odgałęzień i związków pomiędzy pomysłami, sporządzasz mapę wiedzy w taki sposób, który pomoże Ci lepiej rozumieć wzajemne powiązania i zależności między nowopoznawanymi elementami. Dzięki temu będziesz mógł je dużo łatwiej przyswoić i zapamiętać.

Szukaj związków
Użyj linii, kolorów, strzałek, rozgałęzień lub jakichś innych sposobów do wyrażenia związków pomiędzy myślami zebranymi na twojej mapie umysłu. Te związki mogą być istotne w rozumieniu przez ciebie nowych informacji lub konstruowaniu planu wypracowania. Poprzez umiejscawiane na mapie twoich własnych symboli i znaków będziesz w ten sposób konstruował wizualne i istotne związki zachodzące między myślami/ideami, które będą ułatwiać ci przypominanie i rozumienie ich.
Pisz szybko na czystym papierze bez robienia przerw, oceniania lub poprawiania.

Wszystko te rzeczy wspomagają myślenie linearne, idea map umysłu zaś jest taka, aby myśleć w sposób kreatywny bez stosowania linearnych przyzwyczajeń. Na poprawianie informacji znajdzie się czas później, na tym zaś etapie ważne jest, aby wykorzystać wszystkie pomysły do tworzenia mapy. Zdarza się, że nie do końca jasne pomysły stają się kluczowe dla zrozumienia problemu.

UŻYWAJ WIELKICH LITER
Pomysł używania wielkich liter ma spowodować, że będziesz zapisywać wyłącznie kluczowe słowa. Wielkie litery również łatwiej się wyczytuje ze schematów. Możesz również używać małych liter, do zapisania jakichś wyjaśnień. Niektórzy studenci tak robią podczas późniejszego przeglądania mapy.

Główną myśl umieszczaj w centrum
Większość studentów wykonuje mapy umysłu w krajobrazowym stylu. Główny pomysł umieszczony w centrum kartki daje maksimum miejsca na inne pomysły, które zapisuje się w sposób rozchodzący się od środka.

Pozostawiaj wiele wolnego miejsca
Niektóre z najbardziej użytecznych map umysłu pozwalają na dodawanie do nich czegoś nowego. Po jakimś czasie będziesz mógł uzupełnić swoją mapę przez podkreślenie pewnych szczegółów, dodanie nowych informacji przygotowując się do egzaminu. Dla tego powodu pozostawianie wolnego miejsca jest dobrym pomysłem.